Positieve berichten bereiken ons deze maand steeds meer. Berichten als 'tekenen van herstel' en 'verhoging aantal vacatures'. En dat ondanks de economische krimp van het eerste kwartaal van 2014 ten opzichte van 2013 met 1,4 procent. Het CBS ziet investeringen bouwsector groeien, de BNA ziet het broze herstel in de architectenbranche voortzetten en het ING Economisch Bureau verwacht een stijging van de bouwproductie van 3,5% in 2014.
De bouwinvesteringen zijn het afgelopen kwartaal flink gegroeid. Dat blijkt uit ramingen van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). De rekenmeesters schrijven de stijging toe aan de gunstige weersomstandigheden in de eerste drie maanden van het jaar. Mede daardoor waren er ook meer vacatures bij bedrijven in de bouwsector. Het aantal bouwgerelateerde WW-uitkeringen nam de afgelopen maanden juist af. In april telde het CBS 23.800 WW-uitkeringen, 8,9 procent minder dan een maand eerder. Het aantal banen in de bouwsector is wel flink afgenomen. Het CBS telt nu 310.000 bouwbanen. Een jaar geleden waren dat er nog 23.000 meer. Meer cijfers over het aantal vacatures op de site van het CBS
Het broze herstel in de zwaar getroffen architectenbranche zet door. Uit de halfjaarlijkse conjunctuurmeting van de BNA blijkt dat bureaus positiever zijn, de werkvoorraad stijgt en sommige markten aantrekken. Met name particulieren en het bedrijfsleven investeren weer, waardoor de meerderheid van de architectenbureaus (51%) verwacht dat de productie in 2014 zal toenemen. Tegelijkertijd is de verwachte omzetstijging zeer bescheiden en wordt er nog nauwelijks geïnvesteerd in nieuw personeel. Zoals bekend is de architectenbranche de afgelopen jaren meer dan gehalveerd.
Zoals wij voorspelden prevelt de kanarie in de kolenmijn weer en begint er her en der wat muziek in te komen, zegt BNA-directeur Fred Schoorl. Meer werk en optimisme in de architectenbranche betekent ook meer werk voor de gehele bouwketen.
Het vertrouwen van de consument en het bedrijfsleven stemt positief', aldus Schoorl. 'Er ontstaan nieuwe processen van werken in de bouwketen en ook nieuwe financieringsvormen met nieuwe partijen bieden kansen. De tijdelijke btw-verlaging naar 6%, waar wij ons als branche voor hebben ingezet, heeft voor architectendiensten bij woningrenovaties – zo lijkt – een positief effect. Nu is het zaak dat het herstel doorpakt.
Een kleine kanttekening is er volgens Schoorl wel te plaatsen. Evenals in de aantrekkende woningmarkt zien we dat het herstel ook in de architectenbranche niet over de gehele linie hetzelfde is. Het herstel verschilt per marktsegment en per bureau.
Het gemiddelde aantal opdrachten stijgt naar verwachting voor heel 2014 met circa 3%. De verwachte omzetstijging in heel 2014 bedraagt ongeveer 1.8%. De daling van het honorarium - als gevolg van de sterk toegenomen concurrentie - lijkt langzaam tot stilstand te komen. Het aantal medewerkers daalt in 2014 naar verwachting echter nog steeds met 2%. Architectenbureaus geven - gezien de fluctuerende en onzekere omstandigheden - de voorkeur aan flexibele arbeidsrelaties. Dit verklaart mede de groei van het aantal zzp-bureaus.
Het voorzichtige herstel wordt vooral gedreven door particulieren. Dit sluit aan bij de recente berichten in de media over de aantrekkende woningmarkt. Ook van het bedrijfsleven en aannemers wordt het nodige verwacht. Net als bij de voorgaande metingen zijn transformatie, hergebruik, verbetering en verduurzaming van de bestaande bouw de type opdrachten waar architecten groei verwachten. Er is duidelijk sprake van een verschuiving van nieuwbouw naar bestaande bouw. Van ontwikkelaars en corporaties verwachten bureaus voorlopig minder.
De meeste sectoren laten dit jaar een beperkte groei zien. Sectoren die afhankelijk zijn van de export, industrie en transport zijn al eerder het groeipad ingeslagen. De detailhandel en de horeca profiteren van een beter consumentenvertrouwen, al lijkt er vooralsnog weinig ruimte voor huishoudens om bestedingen echt serieus te laten stijgen. Het herstel in de bouw zet, ook mede dankzij het zachte winterweer, door. In veel sectoren gaat het nog vooral om volumeherstel en verbetert de winstgevendheid nog nauwelijks. Dit stelt het ING Economisch Bureau in het vandaag verschenen kwartaalbericht sectoren.
In de bouw zet de groei van het volume, mede geholpen door het zachte winterweer, in de eerste maanden van dit jaar door. Hierdoor stijgt de bouwproductie naar verwachting vier kwartalen op rij, iets dat sinds de hoogtijdagen van 2007/2008 niet meer is voorgekomen. ING Economisch Bureau verwacht daardoor voor 2014 een groei van 3,5% van de bouwproductie. Het vertrouwen van aannemers steeg in maart 2014 verder naar het hoogste niveau sinds twee jaar. Het is vooral de onderhouds- en verbouwsector die voor de groei zorgt, mede gedreven door de tijdelijke verlaging van het btw-tarief. Voor een hosannastemming is echter nog absoluut geen reden. Circa vier op de tien bouwbedrijven geeft nog steeds aan dat zij te weinig opdrachten hebben om hun personeel aan het werk te houden en dit aantal is sinds eind 2013 ook weer licht gestegen.
Bronnen:
Cobouw
BNA
ING